03.2004

 

Eiturkoppurin Pholcus phalangioides spjaðir seg kring Føroyar.

 

við Jens-Kjeld Jensen, fuglaútstappara, Nólsoy.

 

Tað finst ein eiturkoppur - Pholcus phalangioides, sum á donskum eitur ”mejeredderkop”.

Danska navnið ”mejer”, merkir torvatrøll á føroyskum.

Sum sæst á myndini, líkist hesin eiturkoppurin einum torvatrølli, so eitt gott føroyskt navn til hansara kundi kanska verið trøllaeiturkoppur?

 

Pholcus phalangioides stavar upprunaliga frá Suður- og Miðeuropa, men hevur spjatt seg heilt nógv, og finst nú eisini í Suðuronglandi.

Í Danmark var hann skrásettur fyrstu ferð fyri 50 árum síðani, og finst nú har kring alt landið.

Hann var eisini funnin í Íslandi í nítiárunum; men er til dømis ikki sæddur í Noregi enn.

P. phalangioides er bert funnin innandura í umrøddu londum.

Sambært Dániali Jespersen, sá hann P. phalangioides fyrstu ferð í Tórshavn longu í 1989, og har má hann metast at verða vanligur nú.

Dánjal P. Højgaard fann eiturkoppin í Saltangará í Eysturoy í 2000.

Í fyrru vikuni fekk eg so ein sendandi úr Miðvági, so nú er hann eisini skrásettur í Vágoy. So helst finst hann kring alt landið nú?’

P. phalangioides spinnur eitt net uttan nakað serstakt mynstur uppi undir loftinum, og umframt at eta flugur og onnur kykt, etur hann eisini aðrar eiturkoppar…

Kvenneiturkoppurin gongur alla tíðina runt við eggunum í munninum, og leggur tey ikki frá sær í nakað slag av reiðri – sjá myndina niðri undir. Hon leggur helst eggini frá sær, tá hon etur!

Helst er óneyðugt at skriva tað; men P. phalangioides er ikki vandamikil á nakran hátt. Hann er bert ein eiturkoppur, sum nú er lagstur aftrat tí føroysku náttúruni.

Um mann nú er í tí støðuni at hava nógvar eiturkoppar í húsinum hjá sær, kann mann fegnast um, at húsini eisini eru vælegnaði hjá fólki at búgva í. Eru eingir eiturkoppar, er orsøkin helst tann, at tað antin er ov turr luft, eingin gjøgnumtrekkur, ella ov heitt ella kalt – og so eru húsini heldur ikki egnaði fyri okkum menniskju!

Eg vildi fegin hoyrt frá fólki aðra staðni frá í Føroyum, hava tey sæð henda langbeinta eiturkoppin heima hjá sær.

 

Mynd: Ein Pholcus phalangioides kvenneituroppur frá Tórshavn berur runt við sínum eggum.

 

Myndatakari: Jens-Kjeld Jensen.