STØÐAN HJÁ BÚFUGLINUM 2005 - YNGLESÆSONEN 2005 - THE BREEDING SEASON 2005

Aftur til byrjan

STØÐAN HJÁ BÚFUGLINUM Í 2005
Lundar / Lunder / Puffins.
Lundapisa / Lundeunge / Puffin young.
Lundar / Lunder / Puffins.
 
Jens-Kjeld Jensen, fuglaútstappari, Nólsoy.  

Tað kalda várið hevði ta ávirkan, at grasið nærum ikki vaks. Tískil hava stararnir havt óvanliga góðar møguleikar at finna reyðmaðkar og aðrar ormverur at ambæta ungarnar við. Nógvir av starunum hava vorpið tvær ferðir, og serliga teir seinru ungarnir vóru feitir, tá teir fóru úr reiðrinum umleið 11. juli.

Heystið fram til juli var óvanliga kalt. Eitt dømi um, hvat ávirkan tað hevði var, at føroysku firvaldarnir flugu 5 vikur seinri, enn teir plaga at gera. Sera fáir firvaldar sóust, tí reivverurnar krevja sjálvandi hita fyri at verða klaktar.
 
Juli mánaði tyktist verða vanligur, hóast fiskifrøðingarnir søgdu, at gróðurin í havinum var sera lítil.

Ternurnar komu seinri enn vanligt. Tær komu ikki til Nólsoyar fyrr enn 26. maj - og tað er ikki vanligt. Tær byrjaðu ikki rættiliga at verpa, áðrenn tær hvurvu aftur. Tær komu síðani aftur, og soleiðis hildu tær áframm, til um miðjan juli, tá tær sleptu øllum vónum um at verpa.
Eg havi ikki sæð eina einastu ternu við sild í nevinum her í Nólsoy, hóast eg havi sæð nakrar fiskað reyðæti framm við oynni. Helst rýmdu tær flestu til Suðurafrika longu seinast í juli. Tíverri tykist støðan verða tann sama kring alt landið - ikki ein einasti ungi var floygdur í 2005!

Í Nólsoy ber lundin lállu og brisling til pisuna; men árið 2005 fer uttan iva at verða tað ringasta í ein mansaldur!

Til at byrja við, tyktist annars alt verða sum vanligt hjá lundanum, hóast tað, at teir sum lógu á sjónum, ikki tyktust hava nakran hug at koma upp á land á morgni og kvøldi, sum vanligt. Teir hvurvu nakrar dagar, og komu so aftur, og soleiðis gjørdu teir, líka til um miðjan juli. Teir fáu "sildberarnir", sum vóru at síggja, sóust 3 vikur seinni enn vanligt.

Onnur ring lundaár hava verið; men tá hevur altíð verið nóg mikið av fleygalunda; men støðan er ein heilt onnur í ár!

Nú fleygatíðin er av, er so gott sum eingin lundi fleygaður nakra staðni kring landið! Nakrir sildberar síggjast í ein landnyðring úr Føroyum; men soleiðis plagar tað altíð at verða, tá lundin ikki hevur tað gott!

Í Suðuroy, Sandoy, Vágum og Mykinesi eru tær fáu klaktu lundapisurnar deyðar!

Dia Poulsen og Rodmund á Kelduni kannaðu eitt lítið lundaland vestan úr bygdini Bøur, og har funnu teir bert eina deyða og eina hálvdeyða lundapisu. Teir sóu fleiri egg, sum lundarnir vóru rýmdir frá; men tað mest løgna teir sóu var, at lundin ikki hevði ruddað reiðrið, sum hann vanliga ger, áðrenn hann rýmur - eggini lógu eftirá!

Støðan hjá ritunum hevur heldur ikki verið góð í ár. Til dømis vóru 200 reiður í havnini í Mykinesi, og úr teimum komu bert 2 ungar undan, sum doyðu seinast í juli mánaða!

Nátin tykist hava tað betur enn hinir fuglarnir. Í Nólsoy er talið av ungum sum vanligt, hóast teir eru sera ymiskir í stødd, so hetta árið verður heilt víst heldur ikki nakað gott ár hjá teimum!

Viðvíkjandi lóminum tykist støðan verða vanlig; men eg havi ikki hoyrt um nakað reiður við tveimum ungum í ár!

Ógvuliga fáir másar eru floygdir í ár, meðan teistarnir flúgva við øllum møguligum nú um dagarnar - lat okkum vóna, at í øllum føri teistin fær nakrar ungar á veingirnar í ár...

Retur til start / Retur til toppen

YNGLESÆSONEN 2005
Lundar / Lunder / Puffins.
Lundapisa / Lundeunge / Puffin young.
Lundar / Lunder / Puffins.
 

Jens-Kjeld Jensen, konservator, Nólsoy.

Det kolde forår har bevirket, at græsset har vokset meget lidt, og derved har stærene haft usædvanligt gode muligheder for at finde orme og larver til at fodre deres unger med. Mange af stærene i år har fået 2 kuld unger, og især det sidste kuld ser fede ud, nu da de har forladt rederne her omkring den 11. juli.

Frem til juli har det været usædvanligt koldt. Et konkret eksempel er, at de færøske sommerfugle begyndte at flyve ca. 5 uger senere end normalt og da kun meget fåtallige - pupperne kræver jo varme for at blive klækket.

Haveternerne kom på ynglepladserne senere end normalt. Her på Nólsoy kom de den 26. maj, som er usædvanligt sent. De kom ikke rigtig i gang med æglægningen, før de forsvandt igen, og kom så tilbage igen, og sådan forsatte det til her midt i juli, hvor de så åbenbart helt opgav at yngle. På Nólsoy har jeg ikke set nogen havterner med sild i næbbet; men de fisker meget ivrigt kril langs kysten. Situationen er ens på hele Færøerne.

Med hensyn til lunderne så alt normalt ud til at begynde med, bortset fra, at dem som lå på vandet, ikke rigtigt kom på land om morgenen og aftenen. De forsvandt igen i nogle dage, og kom så igen, og sådan har det været lige til nu midten af juli. Kun få sildebærere er at se, og dertil 3 uger senere end normalt.
Hvis lunderne (og vi) er heldige, kommer der alligevel en del unger på vingerne sidst i august - ligesom i 2004. Men i værste fald har de fleste af lunderne opgivet at yngle i år?
I de andre dårlige år, vi har haft, har der altid været mange fleje-lunder at fange i den første del af flejetiden; men sådan har det ikke været i år! Her i den første halvdel af flejetiden, er der praktisk talt ikke blevet flejet lunder nogen steder på Færøerne.
Men som folk snakker, lyder det som om at der er flere sildebærere op mod nordøst; men sådan har det altid været i dårlige år!

Riderne har det nok heller ikke godt i år, så vi må se, hvordan det går med de andre fiskespisere som skarv, lomvi og mallemuk.

Med hensyn til de rødstrubede lommer ser alting næsten normalt ud - jeg har dog ikke hørt om nogle med 2 unger i år!


Return to start / Return to top

THE BREEDING SUCCES FOR THE SEABIRDS IN 2005
Lundar / Lunder / Puffins.
Lundapisa / Lundeunge / Puffin young.
Lundar / Lunder / Puffins.
 

Jens-Kjeld Jensen, taxidermist, Nólsoy.  

The cold spring has had the affect that the grass has been growing very slow. Therefore the Starlings had unusual good conditions finding worm's and caterpillar's for feeding their young's. Many of the Starlings had 2 broods, and especially the young’s from the late brood have been fat, when they left the nests around 11. July.

The spring until July has been unusual cold. A concrete example is, that the Faroese butterflies were seen flying 5 weeks later than usual, and then in very few numbers - the pupa’s requires heat to be brood.

The Arctic Tern arrived in the breeding areas later than usual. On Nólsoy they arrived 26. May, which is very late. They did not really start breeding before they left again. Then they came back, left again and came back, and this has been the situation until mid of July, when they apparently gave up breeding. I have not seen any Tern with sandeel’s in the bill, although they are fishing krill along the coast. The situation seems to be the same all over the Faroe Islands.

To start with, the situation with the Puffins seemed to be normal apart from, that those who laid on the sea did not come up on land morning and evening as usual. They then disappeared for some days and came back, and this has been continuing since mid of July. Very few Puffins have been carrying sandeel’s for their young's, and also it is 3 weeks later than usual.
In case the Puffins (and we) are lucky, some few young's might be fledged around late August - as in 2004. But in worst case the Puffins have given up breeding this year?

In earlier bad "Puffin years" there has been a lot of young birds to harvest with pool-net early in the season, but that is not the case this year!

Now in the beginning of the Puffin harvest, practically no Puffins have been caught in the Faroe Islands. According to people, some Puffins are seen carrying sandeel’s up Northeast, which is a typical situation in a bad-breeding year for the Puffin!

The Kittiwakes do not seem to have a good season, and we have to see, how it goes with other "fish-eaters" such as Shag, Guillemot and Fulmar later on.

Red Throughted Diver seems to be doing fine - still I have not heard about any nest with 2 young's in!


Copyright © Jens-Kjeld Jensen
All Rights Reserved