09.2002

RINGMERKINGARFRÁBOÐANIR

við Jens-Kjeld Jensen, fuglaútstappara, Nólsoy.

Gomul likka merkt 28.11.1089, Stoke Orchard, Cloucestershire, England. Funnin deyð í Húsavík 6.5.2002.

Gomul rita merkt 16.5.1986 á Bleiksøy, Nordland, Norge. Fleygað á Fugloyarbankanum 15.1.2002.

Gamal lundi merktur 10.7.1980 í Runde, Møre og Romsdal, Norge. Skotin í ein útsynning úr Svínoy 19.12.2001.

Lundapisa merkt 25.6.1981 í Runde, Møre og Romsdal, Norge. Skotin sunnan úr Svínoy 12.12.2001.

Ompil merktur 19.7.1997 í Great Saltee Island, Wexford, Ireland. Druknaður á línu 12 míl sunnan úr Mykinesi 17.4.2002.

Gamalt tjaldur merkt 29.9.1989 í Dawlish Warren, Exe, Devon, England. Dripið av einum mása í Sørvági 18.4.2002.

Gomul rita merkt 21.6.1990 í Hornoya, Vardø, Norge. Fleygað eystan úr Porkeri 6.3.2002.

Nátungi merktur 12.8.1964 í Auskerry, Orkney. Skotin í Porkerisnesi 6.4.2002.

Gamal náti merktur 28.11.2001 á leiðini 14 míl eystan úr Nólsoy. Fleygaður á Fugloyarbankanum 9.4.2002.

Mynd: Jens-Kjeld Jensen

Tekstur: Poul Johannes Simonsen á fleyg omanfyri Gørrasessi.

Fyrst og fremst vil eg siga, at náti og havhestur er sami fuglur. Navnið náti verður ofta brúkt sunnanfyri, meðan navnið havhestur verður brúkt norðanfyri. Nólsoyingar fara eftir nátungum og fleyga gamlan náta, meðan hvannasunds-menn fara eftir havhestaungum og fleyga gamlan havhest.

Hvannasunds- ella sundamenn og viðingar brúka heitið “strok havhestur” fyri ungan havhest, ið kemur aftur til lands.

8. september í ár var eg í Gørrasessi á Viðareiði við einum av Føroya bestu fleygamonnum, Poul Johannes Simonsen, Hvannasund og ringmerkti strok havhestar.

Strok havhestar eru 2 til 4 ára gamlir havhestar, sum koma inn undir land í august og september mánað.

Nógvir strok havhestar flugu 8. september, og upp á 6-7 timer fleygaði Poul Johannes 40 “lokkifuglar” og 800 strok havhestar, sum eg so ringmerkti. Ofta mátti Poul Johannes sita og bíða við einum havhesti í netinum, tí eg var ikki líka skjótur at ringmerkja, sum hann var at fleyga!

Tíverri tók eg “bert” 800 ringar við tann fyrsta dagin, tí veðrið og fleygalíkindini vórðu av teim allarbestu, so teir vóru skjótt brúktir. Hinir 450 nátaringarnir, sum eg hevði eftir, vórðu so brúktir teir báðar næstu dagarnar, hóast veðrið stundum ikki var tespiligt at fara í bjørgini í!

Mann átti at gjørt nógv meira við at fleyga gamlan náta í august og september av tí einføldu orsøk, at tað tá eru ungfuglar, ið verða fleygaðir. Um vit samanbera tað við at fleyga náta á vári, kunnu vit ofta rokna við at fáa heilt gamlan fugl í netið – ja, óivað er onkur 30 og 40 ára gamal fuglur ímillum.

Kanningar, sum Maria Dam á Heilsufrøðisligu Starvsstovuni hevur gjørt, prógva heilt greitt, at nógv ymisk sløg av eitri eru at finna í gomlum nátum, so frárátt verður at eta av honum fleiri ferðir um vikuna, meðan tann ungi nátin harafturímóti so sjálvandi hevur minni av eitri í sær!

Og so til nakað heilt annað, men ikki minst líka umráðandi!

Um onkur gamal náti skuldi hingið á línuni, ger okkum so tann beina og hygg eftir, um hann skuldi verið ringmerktur. Vinarliga fráboða so nummarið á ringinum til mín, tí eg vænti ikki, at stórt meira enn 1% af hesum nátunum verða fráboðaðir aftur, so hvør ringur hevur stóran týdning.

Takk!