02.2001

Steinkópur i Nólsoy.

við Jens-Kjeld Jensen, fuglaútstappara, Nólsoy.

Síðan jólaaftan hevur ein steinkópur hildið til á Malarenda í Nólsoy. Tað er ikki vanligt at síggja steinkóp í Nólsoy ella í Føroyum sum heild. Eg metti kópin verða ein steinkóp, men fyri at fáa tað at vita við vissu, avmyndaði eg kópin, og sendi myndirnar til kópafrøðingin Bjarna Mikkelsen á Fiskirannsóknarstovuni í Tórshavn. Bjarni Mikkelsen ivaðist ikki í, at talan var um ein steinkóp. Haraftrat var Bjarni so beinasamur at senda mær hesar reglunar, ið hann hevur skrivað um lagnuna hjá steinkópinum í Føroyum:

"Seinasti steinkópurin var sligin um 1845. Steinkópurin, ið er væl minni enn láturkópurin, hevði eisini eitt ørðvísi háttalag. Hann var vanligur á kyrruplássum, og var nevndur hin innanfjarðaði, meðan láturkópurin, ella hin uttanfjarðaði, er vanliga á brimplássum. Um summarið (maj - juni) fór steinkópurin upp á land, á hólmar og skerð, at leggja nósan. Nósin, ið losar hvølpaullina í móðurlívi, er líkur tí vaksna kópinum, tá hann verður lagdur. Nósin, ið er førur fyri at fara á sjógv alt fyri eitt, liggur tó mest uppi á landi fyrstu dagarnar, har hann sýgur opnuna.

Alt ov lætt var at søkja hólmar og skerð summarstíð, at sláa nósa. Lá væl fyri, fekst nakað av tí vaksna kópinum eisini. Av tí at steinkópurin ikki kemur so væl í hóslag við láturkópin, hevur hann helst verði rikin burtur frá látrunum, og hevur tí ikki kunna lagt nósan á vardum stað. Háttalagið hjá steinkópinum hevur helst verði hansara bani í Føroyum, tí hann var ov lættur at veiða. Fáar fráboðanir eru um at steinkópur er sæddur í Føroyum, eftir at hann doyði út, sjálvt um hetta kópaslag nørist í londunum rundan um okkum. Fýra steinkópar vóru skotnir í Suðuroy í 1960'unum. Steinkópurin er nakað líkur láturkópinum, tó at hann er minni og trýnið er meira bøllut, og kann tí verða mistikin fyri at verða láturkópur. Steinkópurin er tí møguliga meira vanligur í Føroyum, enn tað kann tykjast? "

Tað hevði verið stuttligt, hevði steinkópurin fingið frið at verið verandi í Nólsoy. Møguliga kann hann eisini nørast í Føroyum aftur. Sjálvandi - hetta krevur, at hann heldur seg langt burtur frá Tinganesi, landsdjóralækna og løgreglu, tí har er hann í stórum vanda fyri at verða skotin. Annars biður Nátturúgripasavnið fólk boða frá, um man sær kóp, ið man heldur er annað enn láturkópur!

Mynd: Steinkópurin, sum her slangar sær á Mikal'sa mola í Nólsoy.

Myndatakari: Jens-Kjeld Jensen.