05.2000
Hava
vespurnar í Gundadali klára seg gjøgnum síðsta vetur?
við J-K. jensen, fuglaútstappara, Nólsoy.
Seinasta heyst vóru nakrar "Týskar
vespur" fangaðar í økinum millum Gundadal og bakaríið "Mylnuna"
á Ternuryggi í Tórshavn. Nátturugripasavnið fekk 4 vespur frá Christer Alstrøm,
sum hann hevði fangað í Norðurlandahúsinum, og
Vespan hevur fýra veingir, tvær hvørju
megin. Blómuflugan, sum líkist vespuni nógv, hevur bert tvær veingir, eina
hvørju megin. Vespurnar hava eisini ta smølu miðjuni, á donskum kallað "hvepsetalje",
sum tíðiliga sæst á myndini. Tað
er bert honin, ið kann stinga.
Vespur dáma væl at
verða saman við øðrum vespum, og hetta sást eisini í Gundadali. Tær byggja sær
eitt býli av pappíri, sum tær framleiða við at skava uttan av viði.
Tær blanda síðani
spýtt saman við viðinum, og byggja soleiðis eitt reiður av pappíri, ið tykist
verða í so skirvisligt, men so alíkavæl
er sera haldgott.
Drotningin byrjar
sjálv at byggja býlið á vári, alt meðan hon gøðir tær fyrstu ormverurnar við
blomsturhunangi. Seinni fangar drotningin ymisk flogkykt, sum hon jaglar væl og
virðiliga, áðrenn hon gøðir ormverurnar við teimum.
So hvørt sum
"arbeiðsvespurnar" verða vaksnar, byrjar teirra lívslanga starv, sum
er at byggja aftrat býlinum, og annars at ansa teimum næstu ormverunum. Tá nóg
nógvar arbeiðsvespur eru klaktar, fer drotningin inn í miðjuna á býlinum, har
hon síðani leggur alla orku í at leggja so nógv egg sum gjørligt.
Seint á sumri verða
so nakrar serligar ormverur forkeIaðar burtav. Hesar gerast
til nýggjar drotningar og kynsbúnir hannar, sum doyggja aftaná paringina. Tær
nýggju drotningarnar goyma seg í úthúsum og líknandi skýlum allan veturin, og
tá várið so nærkast, eru tær klárar at seta búgv !
Her í Føroyum byggja týsku vespurnar helst
síni býli í lagaðum garðum, men býlini kunnu eisini finnast í úthúsum, á loftum
í kjallarum o.s.f.
Eg eri sera áhugaður í at frætta frá
fólki, sum møguliga hava funnið eitt vespubýli. Eisini vildi eg verið fegin, um
fólk vildu sent mær vespur - livandi ella deyðar!
Orsøkin til henda mín áhuga er, at eg
fegin vil kunna staðfesta, um "Gundadalsvespurnar" hava liva av
veturin í Føroyum. Hetta vil so verða fyrstu ferð!
Bæði í Íslandi og í Hetlandi hava ymisk
sløg av vespum sett búgv tey seinru árini.
Tygum kunnu koma í samband við meg á tlf.
327064 ella á teldupostaddressuni jkjensen@post.olivant.fo